شرکت های خودروسازی چینی چگونه موفق شدند؟


در اکتبر سال ۲۰۲۳، شرکت خودروسازی چینی چری به مهندسان و تامینکنندگان خود ماموریت داد تا به مدت کوتاهی در پیستهای تست خودرو واقع در ژائویوانِ استان شاندونگ حضور یابند. هدف از این سفر، بررسی و بهینهسازی سیستم تعلیق و فرمان نسخه ویژه بازار چین از شاسیبلند اومودا ۵ بود؛ خودرویی که برای ورود به بازار رقابتی اروپا آماده میشد. اروپا بهعنوان یکی از بازارهای کلیدی، نقشی حیاتی در استراتژی توسعه جهانی چری ایفا میکند.
بر اساس گزارشی اختصاصی از رویترز، تنها شش هفته بعد، چری ارسال نسخه اروپایی این خودرو را به نمایندگیهای خود آغاز کرد. این مدل مجهز به سیستم فرمان بهروزرسانیشده، کنترل کشش نوین، ترمزهای تقویتشده، کمکفنرهای اصلاحشده و لاستیکهای متناسب با شرایط جادهای اروپا بود. ریکاردو تونلی، کارشناس ارشد دینامیک خودرو در چری و رهبر این پروژه، با افتخار اظهار داشت: «هیچ خودروساز اروپایی نمیتواند با این سرعت عمل کند. این کار برای آنها غیرممکن است.»
تونلی، که سابقه کار در یک شرکت خودروسازی ایتالیایی و یک تولیدکننده تایر کرهای را در رزومه خود دارد، معتقد است که ساختارهای اداری پیچیده در شرکتهای غربی، زمان مورد نیاز برای اعمال چنین اصلاحاتی را به بیش از یک سال افزایش میدهد. بازطراحی سریع اومودا نمونهای بارز از سرعت عمل و چابکی مثالزدنی خودروسازان چینی است؛ شرکتهایی که اکنون بازار داخلی خود (به عنوان بزرگترین بازار خودرو در جهان) را از رقبای خارجی پس گرفتهاند. این غولهای نوظهور صنعت خودروی چین با سرعتی چشمگیر در حال گسترش دامنه فعالیتهای خود در بازارهای جهانی هستند و چری در صدر لیست صادرکنندگان قرار دارد. با این حال، بسیاری از مدیران صنعت خودرو بر این باورند که شرکت بیوایدی (BYD)، بزرگترین خودروساز چین و پیشگام در تولید خودروهای برقی، تهدیدی جدیتر و بلندمدتتر برای رقبای جهانی خود محسوب میشود.
تسلط رو به افزایش چین بر صنعت خودرو، تا حد زیادی مدیون یک دستاورد قابل توجه در فرآیند تولید است: کاهش زمان تولید خودروهای جدید یا بازطراحیشده به کمتر از نصف (حداقل ۱۸ ماه). بررسیهای انجامشده توسط شرکت مشاوره الیکس پارتنرز نشان میدهد که میانگین عمر یک مدل خودروی برقی یا پلاگین هیبریدی جدید چینی که در بازار داخلی عرضه میشود، تنها ۱.۶ سال است؛ در حالی که این رقم برای برندهای خارجی بهطور میانگین ۵.۴ سال است. این سرعت بالای طراحی و عرضه، نگرانیهای جدی را در میان خودروسازان سنتی ایجاد کرده است که معمولاً هر پنج سال یکبار (یا در مورد وانتها هر ده سال یکبار) مدلهای خود را بازطراحی میکنند.
ایالات متحده و اروپا به منظور حمایت از صنایع خودروسازی داخلی خود، تعرفههایی را بر واردات اعمال کردهاند و مدعیاند که دولت چین به طور ناعادلانه از خودروهای برقی داخلی حمایت یارانهای میکند. با این حال، بررسیهای رویترز نشان میدهد که عامل اصلی برتری خودروسازان چینی از نظر هزینه و فناوری، سرعت بالای توسعه محصولات آنهاست. به گفته مدیران و کارشناسان صنعت، کاهش چشمگیر زمان توسعه خودرو، منجر به صرفهجویی قابل توجه در هزینهها، پایین نگهداشتن قیمت نهایی و عرضه سریعتر مدلهای جدید میشود. این مزیت رقابتی، به خودروسازان چینی امکان میدهد تا در میانهی یک انقلاب تکنولوژیک، همواره با تازهترین و بهروزترین محصولات در بازار حضور داشته باشند.
این سرعت عمل بالا، در ساختار شرکت بیوایدی نهادینه شده است. این شرکت با بهرهگیری از هزینه پایین نیروی کار در چین، حدود ۹۰۰ هزار نفر را به کار گماشته است؛ رقمی که تقریباً با مجموع نیروی کار دو غول خودروسازی جهان، تویوتا و فولکسواگن، برابری میکند. هدف از بهکارگیری این حجم عظیم نیرو، تسریع در روند طراحی و تولید خودروهاست. بیوایدی در دفتر مرکزی خود، نوعی سبک زندگی متمرکز بر کار را ترویج میدهد؛ از طریق ارائه مسکن، حملونقل و مدارس یارانهای برای کارکنان. برخلاف بسیاری از خودروسازان دیگر که به تامینکنندگان بیرونی وابستهاند، بیوایدی بیشتر قطعات مورد نیاز خود را خودش تولید میکند. این خودکفایی، یکی از عوامل کلیدی در سرعت توسعه محصولات و کاهش هزینهها به شمار میرود.
بیوایدی و چری هر کدام فروش خود را در سطح جهانی در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۰ درصد افزایش دادند، در حالی که تسلا، پیشگام خودروهای برقی آمریکا، اولین کاهش سالانه فروش خود را تجربه کرد که عمدتاً به دلیل خط تولید قدیمی آن بود. امسال، فروش تسلا در حال کاهش است، زیرا ایلان ماسک، مدیرعامل این شرکت، با فعالیتهای سیاسی راستگرایانه خود، بسیاری از مشتریان را از خود دور میکند.
ماسک سال گذشته هشدار داد که خودروسازان چینی میتوانند رقبا را «نابود کنند». پیشرفت چشمگیر خودروسازان چینی، به ضرر رقبای جهانی تمام شده است. طبق دادههای ارائه شده به رویترز توسط شرکت مشاوره اوتوموبیلیتی، از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، پنج خودروساز خارجی برتر در چین (فولکسواگن، تویوتا، هوندا، جنرال موتورز و نیسان) در مجموع شاهد سقوط فروش سالانه خودروهای سواری خود در این بازار از ۹.۴ میلیون به ۶.۴ میلیون دستگاه بودهاند. در مقابل، پنج خودروساز برتر چینی فروش خود را بیش از دو برابر کرده و از ۴.۶ میلیون دستگاه در سال ۲۰۲۰ به ۹.۵ میلیون دستگاه در سال گذشته رساندهاند.
فولکسواگن، خودروساز خارجی پیشرو در چین، اکنون برای توسعه خودروهای جدید با ایکسپنگ چین (تولیدکننده خودروهای برقی) همکاری میکند. سایر خودروسازان جهانی، از جمله تویوتا و استلانتیس، نیز برای آشنایی با نحوه عملکرد همتایان چینی خود، همکاریهای مشابهی را آغاز کردهاند.
مدیران عامل و سایر مدیران ارشد اجرایی خودروسازان جهانی (از جمله فورد، فولکسواگن، استلانتیس، جنرال موتورز و رنو) به صراحت تهدید رقابتی سنگین ناشی از حضور رقبای چینی را تصدیق کردهاند و اغلب به سرعت پیشرفت آنها اشاره میکنند. این امر، نشاندهنده نوعی معکوس شدن نقشهاست. تا حدود یک دهه پیش، خودروسازان چینی اغلب از رقبای خارجی کپیبرداری میکردند. چری زمانی خودروهایی مشابه شورلت تولید میکرد و بیوایدی نیز از تویوتا تقلید میکرد.
به گفته الن هان، استاد مطالعات خودرو در دانشگاه تونگجی شانگهای و یکی از پیشکسوتان فورد و دو خودروساز چینی، صنعت چین پس از تقلید از خودروهای خارجی، شروع به بررسی دقیق فرآیندهای مهندسی رقبا و ابداع مسیرهای متفاوت و سریعتر خود برای عرضه محصولات کرد. هان معتقد است که مهندسان چینی اساساً به این نتیجه رسیدهاند که فرآیندهای بررسی استاندارد صنعت جهانی، پیگیری بیهوده «کیفیت بیش از حد» است.
به گفته مدیران و کارشناسان صنعت، خودروسازان چینی به جای آن، خودروهای «به اندازه کافی خوب» را به سرعت و با تعداد بسیار کمتری نمونه اولیه و با فلسفه «سریع شکست بخور و یاد بگیر» (مشابه استارتآپهای فناوری سیلیکون ولی) عرضه میکنند. آنها برای اطمینان از ایمنی و دوام، بیشتر به شبیهسازیها و هوش مصنوعی تکیه میکنند تا آزمایشهای دنیای واقعی. آنها عرضه مدلها را بیشتر به عنوان فرآیندی که هنوز به پایان نرسیده، در نظر میگیرند و بر اساس بازخورد مشتریان، محصول خود را بارها ارتقا میدهند.