تفاوت سرور ابری و سرور مجازی چیست؟ بررسی ۵ عامل کلیدی

تفاوت سرور ابری و سرور مجازی، شبیه تفاوت بین اجاره یک واحد آپارتمانی با امکانات مشخص و زندگی در یک خانه هوشمند متحرک است که هر لحظه میتوانید دیوارهایش را جابهجا کنید، اتاق جدید بسازید یا حتی آن را به طبقه بالاتری منتقل کنید. سرور مجازی همان واحد آپارتمانی با امکانات مشخص و سرور ابری حکایت همان خانه هوشمند است. خواندن این مطلب به شما کمک میکند تا با دید بهتری برای خرید سرور مجازی یا ابری متناسب با نیازتان اقدام کنید.
سرور ابری چیست؟
سرور ابری (Cloud Server) یک محیط میزبانی مجازیسازیشده است که بهجای استفاده از یک سرور فیزیکی واحد، منابع پردازشی را از شبکهای شامل چندین سرور فیزیکی (Cluster) دریافت میکند؛ یعنی اگر یک سرور از کار بیفتد یا نیاز به تعمیر داشته باشد، سرویس شما بدون وقفه بهطور خودکار از منابع سرورهای دیگر استفاده میکند. دو فناوری کلیدی در عملکرد سرورهای ابری نقش اساسی دارند:
- رایانش ابری (Cloud Computing): این فناوری به سیستم اجازه میدهد منابع محاسباتی (مانند CPU، RAM و فضای ذخیرهسازی) را بهصورت پویا و بهینه بین کاربران توزیع کند؛ درنتیجه همیشه به اندازه نیازتان منابع دارید.
- ماشینهای مجازیساز (Virtualization): با کمک این تکنولوژی، از منابع سختافزاری واقعی، ماشینهای مجازی متعددی ساخته میشود که مستقل از هم و با عملکردی مشابه سرورهای فیزیکی کار میکنند.
ترکیب این دو باعث میشود بهترین سرور ابری علاوهبر پایداری و انعطاف بالا، ارتقاء منابع در آن فقط با چند کلیک و بدون نیاز به خاموش کردن یا تغییر فیزیکی سرور انجام شود.
سرور مجازی چیست؟
سرور مجازی (VPS یا Virtual Private Server) در واقع تکهای از یک سرور فیزیکی است که با کمک فناوری مجازیسازی (Virtualization) بهصورت مستقل عمل میکند. تصور کنید یک آپارتمان بزرگ را با دیوارهای مجازی تقسیم کردید؛ هر واحد، شامل منابع مشخصی بوده و سیستمعامل، نرمافزار و تنظیمات مخصوص خود را دارد. هر واحد بهطور مستقل عملم میکند و تاثیری روی سایر واحدها ندارد.
در این مدل، یک سرور قدرتمند با استفاده از نرمافزارهای مجازیسازی مثل KVM، VMware یا Hyper-V به چندین VPS تبدیل میشود. هر VPS سهم مشخصی از منابع سختافزاری (مانند CPU، RAM و فضای دیسک) دارد. با این حال، پایداری و کارایی آن وابسته به عملکرد و سلامت سرور میزبان (Node) است.
برخلاف تصور رایج، استفاده از فناوری رایانش ابری در VPS بهصورت پیشفرض وجود ندارد. اینکه سرور مجازی شما از بستر ابری بهرهمند باشد یا نه، کاملا به ساختار و زیرساخت هاستینگ ارائهدهنده بستگی دارد. بسیاری از ارائهدهندگان سنتی هنوز هم VPSها را روی یک ماشین فیزیکی بدون زیرساخت ابری ارائه میکنند و فقط ظاهر ماجرا را ابری جلوه میدهند.
تفاوت سرور ابری و سرور مجازی؛ بررسی ۵ مورد مهم
در دنیای میزبانی وب، انتخاب بین سرور ابری (Cloud Server) و سرور مجازی (VPS یا Virtual Private Server) یکی از دغدغههای مهم توسعهدهندگان، کسبوکارها و مدیران سایتهاست. هر دو راهحل برای میزبانی وبسایتها، اپلیکیشنها یا پروژههای آنلاین مناسب هستند اما تفاوتهای ساختاری و عملکردی زیادی دارند که بر کارایی، هزینه، امنیت و مدیریت آنها تأثیر میگذارد.
ویژگیها | سرور مجازی (VPS) | سرور ابری (Cloud Server) |
---|---|---|
نوع زیرساخت | منابع مجازیسازیشده از یک سرور فیزیکی | توزیع منابع بین چندین سرور فیزیکی (ساختار خوشهای) |
پایداری و آپتایم | وابسته به سلامت یک سرور فیزیکی | پایداری بسیار بالا با انتقال خودکار منابع |
مقیاسپذیری منابع (Scalability) | محدود، نیازمند توقف یا هماهنگی با پشتیبانی | آنی و لحظهای، بدون نیاز به خاموشکردن |
مدل پرداخت | ثابت، معمولاً ماهانه | انعطافپذیر بر اساس میزان مصرف (Pay-as-you-go) |
مدیریت و دسترسی | از طریق SSH / RDP، نیازمند دانش فنی متوسط | داشبورد تحت وب با امکان خودکارسازی (مثل Ansible) |
امنیت پایهای | ایزولهشدن هر VPS، امکان استفاده از فایروال سختافزاری | امنیت بالا، بکآپگیری مکرر و توزیع داده |
قابلیت بکآپگیری | دستی یا وابسته به پشتیبانی شرکت | بکآپ خودکار و زمانبندیشده |
مناسب برای | سایتها یا اپهای با مصرف منابع ثابت | اپلیکیشنهای پویا، استارتاپها، وبسایتهای پرنوسان |
قابلیت تحمل خطا (Failover) | ندارد، خرابی سرور = قطعی خدمات | دارد، انتقال اتوماتیک بار روی سرورهای دیگر |
هزینهی اولیه راهاندازی | کمتر | بسته به منابع اولیه ممکن است بیشتر باشد |
انعطافپذیری در توسعه | محدود به منابع سرور اصلی | بسیار بالا، مناسب برای رشد سریع و پایدار |
در این بخش، به بررسی ۵ تفاوت کلیدی میان سرورهای ابری و سرورهای مجازی میپردازیم تا بتوانید آگاهانهترین انتخاب ممکن را داشته باشید.
۱. اولین تفاوت سرور ابری و سرور مجازی: ساختار زیرساختی
VPS بر بستر یک سرور فیزیکی ایجاد میشود. یعنی چند ماشین مجازی از منابع یک سختافزار واحد تغذیه میکنند. در این ساختار اگر سرور فیزیکی دچار مشکل شود، تمام VPSهای آن نیز تحت تأثیر قرار میگیرند.
در مقابل، سرور ابری روی بستر رایانش ابری (Cloud Computing) پیادهسازی میشود. یعنی دادهها و پردازشها بین چندین سرور فیزیکی پخش شدند و درصورت خرابی یکی از آنها، سیستم بهطور خودکار به سایر سرورها سوئیچ میکند.
۲. دومین تفاوت سرور ابری و سرور مجازی: مقیاسپذیری منابع
در VPS، اگر منابع شما (مثل RAM، CPU یا Storage) به سقف تخصیص یافته برسد، نیاز به درخواست ارتقاء از شرکت میزبان دارید و معمولا این فرآیند زمانبر است. در سرور ابری شما میتوانید در لحظه منابع را افزایش یا کاهش دهید، بدون نیاز به ریاستارت یا هماهنگی با تیم پشتیبانی. انعطافپذیری بیدرنگ، ویژگی طلایی کلود است. به همین دلیل اگر رشد کسبوکار یا ترافیک متغیر برایتان اهمیت دارد، سرور ابری انتخابی آیندهنگرانهتر است.
۳. مدل هزینه؛مهمترین تفاوت سرور ابری و سرور مجازی
VPSها اغلب فارغ از میزان استفاده از منابع با یک تعرفه ثابت ماهانه ارائه میشوند. در مقابل، سرورهای ابری بر اساس مدل Pay-As-You-Go طراحی شدند. یعنی دقیقاً به اندازهای که استفاده میکنید، هزینه میپردازید. این مدل برای کسبوکارهای پویا و پروژههای مقیاسپذیر بهصرفهتر است.
۴. امنیت و بازیابی اطلاعات؛ حیاتیترین تفاوت سرور ابری و سرور مجازی
از نظر امنیتی، VPSها معمولا قابلیت راهاندازی فایروالهای سختافزاری دارند و با ایزولهسازی دقیق، سطح امنیت قابل قبولی فراهم میکنند. در مقابل، سرورهای ابری با پشتیبانگیری منظم، ذخیرهسازی توزیعشده و دسترسی آسان به بکآپها، در زمان بروز حملات یا قطعی سیستم، بازیابی اطلاعات را سریعتر و مطمئنتر انجام میدهند. سرورهای ابری معمولا از Storageهای توزیعشده (مثل Ceph یا Amazon S3) استفاده میکنند که علاوهبر تکرارپذیری دادهها، امکان بازیابی سریع و دسترسی چندگانه را فراهم میکند.
۵. مدیریت و دسترسی؛ اساسیترین تفاوت سرور ابری و سرور مجازی
در VPSها، دسترسی معمولا از طریق SSH یا RDP انجام میشود که نیاز به تسلط فنی نسبی دارد. برخی شرکتها پنلهایی مثل CPanel یا DirectAdmin هم ارائه میدهند، ولی این ابزارها همیشه رایگان یا کامل نیستند. سرورهای ابری معمولا داشبوردهای تحت وب پیشرفته دارند که مدیریت منابع، مانیتورینگ، پیکربندی و اتوماسیون (با ابزارهایی مثل Terraform یا Ansible) را ساده میکند.
سرور ابری یا سرور مجازی؛ کدام را خریداری کنیم؟
در دنیای میزبانی وب، همیشه این سؤال مطرح است: «سرور مجازی بگیریم یا سرور ابری؟» پاسخ کوتاه این است: بستگی دارد. میان دهها ارائهدهنده داخلی و خارجی، برخی نامها بهمرور بهخاطر کیفیت، پشتیبانی و ثبات، بیشتر شنیده میشوند. یکی از این برندها، ایران هاست است؛ شرکتی که بیش از دو دهه در بازار هاستینگ ایران حضور دارد.
چه بهدنبال خرید سرور مجازی ایران یا خارج باشید و چه بخواهید سرور ابری ایران یا خارج را انتخاب کنید، تجربه بررسی سرویسهای ایران هاست نشان میدهد این شرکت توانسته بین کیفیت خدمات، تنوع پلنها و پشتیبانی مناسب، تعادل خوبی برقرار کند. اگر تصمیمگیری برای انتخاب سرویس مناسب هنوز برایتان سخت است، پیشنهاد میکنیم صفحه پلنهای این ارايهدهنده را به آدرس iranhost.com بررسی کنید و یا از تیم پشتیبانی مشاوره بگیرید.